حقایقی جالب راجع به عطسه

• جلوی عطسه را بگیریم یا نه:

محققان براین باورند که جلوگیری از عطسه می تواند به پرده گوش صدمه بزند و حتی موجب ناشنوایی فرد شود.
بعضی از پزشکان معتقدند که از نظر بهداشتی بهتر است هنگام عطسه سوراخ های بینی را بسته نگه داشت اما متخصصان گوش و حلق و بینی در کشور آلمان می گویند هنگام عطسه نباید بینی را بسته نگه داشت زیرا این کار می تواند عواقبی خطرناک به همراه داشته باشد. آنان می گویند که با بینی باز عطسه کردن سالم تر است.

در هنگام عطسه کردن حدود ۴۰ هزار ذره با سرعت زیاد از بینی به بیرون رانده می شوند. این واکنش بدنی (عطسه) برای مثال می تواند توسط ذرات خاک به وجود آید؛ ذراتی که عصب داخل غشای مخاطی بینی را تحریک می کنند. این عصب پیام را به قسمت مربوط به عطسه در مغز می رساند. واکنش عطسه خود عملکرد خاصی دارد. با فشار زیادی که هوا از شش ها به بیرون رانده می شود، راه های تنفسی تمیز و پاک می شوند. این ذرات در غیر این صورت در شش ها می مانند.

  پژوهشگران بیمارستان تحقیقاتی”ایزمیر آتاتورک” در ترکیه با انتشار مقاله ای اعلام کردند که هنگام عطسه با دهان نیمه باز، فشار در حفره بینی برای مدت کوتاهی به شدت افزایش می یابد.این فشار هم اندازه فشاری است که ماهیچه قلب یک بیمار فشار خونی دارد آن هم در زمانی که ماهیچه های قلب دچار بیشترین انقباض هستند.

علاوه بر خاک، فاکتورهای دیگری همچون نور هم می توانند ایجاد عطسه کنند. پژوهشگران گمان می برند که در هنگام نگاه به نور ارتباطی بین واکنش چشم و مرکز عطسه ایجاد می شود. به این معنا که محرک نور علاوه بر عصب چشم، عصب مربوط به عطسه را نیز تحریک می کند.

• در زیر به دلایل اینکه چرا در زمان‌های عجیب عطسه‌مان می‌گیرد اشاره می‌کنیم.

۱٫  عطسه کردن از اعصابتان شروع می‌شود. این را نیل کائو متخصص آلرژی و آسم در مرکز آسم و آلرژی گرین ویل می‌گوید.

او اینطور توضیح می دهد که سیستم عصبی همه افراد به یک طریق یکسان سیم‌کشی شده است اما پیام‌هایی که در طول این عصب‌ها حرکت می‌کنند، راه‌های متفاوتی برای رفت‌و‌آمد به مغز انتخاب می‌کنند و همین مسئله باعث می‌شود عادت عطسه کردن در افراد مختلف متفاوت باشد.

او می‌گوید، “این انتقال عصب‌هاست که به مغزتان می‌گوید که چیزی در بینی شما هست که باید بیرون بیاید!”

۲٫  عطسه کردن از بدنتان محافظت می‌کند. دکتر کائو می‌گوید، “عطسه کردن بخش مهمی از فرایند ایمنی بدن است که کمک می‌کند سالم بمانید.”

عطسه با پاک کردن بینی از باکتری‌ها و ویروس‌ها از بدنتان محافظت می‌کند. وقتی چیزی وارد بینی شما می‌شود یا با محرکی روبه‌رو می شوید که مرکز عطسه که در پایین ساقه مغز قرار گرفته‌است در مغزتان را تحریک می‌کند، پیام‌هایی سریعاً برای بستن گلو، چشم‌ها و دهانتان فرستاده می‌شود. سپس، عضلات سینه‌تان شدیداً منقبض می‌شوند و بعد عضلات گلویتان به سرعت باز و آزاد می‌‌شوند. درنتیجه این، هوا — به همراه بزاق و ماده مخاطی — با شدت از دهان و بینی‌تان بیرون می‌آید. و همین می‌شود که عطسه می‌کنید.

۳٫ عطسه سریع اتفاق می افتد. عطسه ها با سرعت ۱۶۱ کیلومتر در ساعت حرکت می‌کنند. یک عطسه می‌تواند ۱۰۰،۰۰۰ میکروب را وارد هوا کند.

۴٫ برداشتن ابرو ممکن است موجب عطسه شود. برداشتن ابرو روی عصبی در صورتتان که مسیر بینی را تامین می‌کند اثر می‌گذارد. و در نتیجه عطسه می‌کنید.

۵٫ هیچوقت در خواب عطسه نمی‌کنید. وقتی می‌خوابید، اعصاب عطسه هم می‌خوابند و این یعنی وقتی خوابید معمولاً عطسه نمی‌کنید.

۶٫ ورزش ممکن است عطسه‌تان بیندازد. دکتر کائو اعتقاد دارد که ورزش موجب عطسه کردن می‌شود. او می‌گوید، وقتی بیش از حد به جسمتان فشار می‌آورید، تنفستان زیاد می‌شود و درنتیجه، بینی و دهانتان خشک می‌شود. به این ترتیب، بینی شما با شروع به ترشح که موجب عطسه می‌شود به این مسئله واکنش می‌دهد.

۷٫ طولانی‌ترین عطسه : ۹۷۸ روز که توسط دونا گرفیت از انگلستان به ثبت رسیده است.

۸٫ نور آفتاب موجب عطسه کردن می‌شود. نورآفتاب باعث می‌شود که یکی از هر سه نفر به عطسه بیفتند. البته حساسیت به نورآفتاب مسئله ای ارثی است — این هم یک چیز دیگر که می‌توانید گردن پدر ‌و ‌‌‌مادرتان بیندازید!

۹٫ رابطه جنسی هم می‌تواند محرک عطسه باشد. بیشتر از آنچه که فکر می‌کنید اتفاق می‌افتد. محققان باور دارند که تحریک سیستم عصبی پاراسمپاتیک در برخی افراد پیام‌هایی ارسال می‌کند که نه فقط باعث می‌شود این افراد از رابطه جنسی خود لذت ببرند، بلکه بعد از اتمام آن عطسه کنند.

۱۰٫ پرعطسه‌ترین حیوان : ایگوانا. طبق تحقیقات ایگوانا بیشتر از سایر حیوانات عطسه می‌کند. عطسه کردن معمولاً برای بیرون کردن برخی نمک‌های خاص که از محصولات فرعی فرایندهای گوارشی آنهاست اتفاق می‌افتد.

۱۱٫ چطور عطسه را متوقف کنید؟ بااینکه هنوز ثابت نشده است اما نفس کشیدن از راه دهان و گرفتن بینی در آن زمان می‌تواند چاره‌ساز باشد.

• خرافات مربوط به عطسه

گذشته از این واقعیت‌های عجیب درمورد عطسه، خرافات زیادی هم درمورد عطسه وجود دارد.

بعنوان مثال، درست نیست که وقتی عطسه می‌کنید قلبتان می‌ایستد. وقتی سینه‌تان به خاطر عطسه منقبض می‌شود، جریان خونتان هم موقتاً منقبض می‌شود. درنتیجه، ریتم قلبتان تغییر می‌کند اما توقف نمی‌کند.

و وقتی عطسه می‌کنید کره چشمتان بیرون نخواهد پرید. بعضی افراد موقع عطسه کردن به طور طبیعی چشم‌هایشان را می‌بندند اما اگر بتوانند آنرا باز نگه دارند، چشم‌هایشان بیرون نخواهد پرید! دکتر کائو می‌گوید، “بااینکه فشارخون پشت چشم موقع عطسه کردن کمی بالا می‌رود اما آنقدر زیاد نیست که چشم‌هایتان را از حدقه بیرون کند.”

خیلی‌ها هم عقیده دارند وقتی عطسه می‌کنید باید کاری که مشغول انجام آن هستید را متوقف نموده و صبر نمایید برخی نیز اعتقاد دارند دوستی به ملاقاتتان می‌آید و اگر گربه‌تان عطسه کند باران خواهد آمد.

درمورد گفتن واژه عافیت باشید بعد از عطسه به همدیگر، دکتر وود توضیح می‌دهد که واژه عطسه به یونانی “pneuma” به معنای روح می‌باشد.

او می‌گوید، “دعای خیر عافیت باشد بعد از عطسه از عقاید قدیمی است. در گذشته عطسه را تجربه‌ای نزدیک به مرگ می‌پنداشتند و تصور می‌کردند که دعای خیر روح فرد را از بیرون شدن از بدنش نجات می‌دهد و از وارد شدن شیطان به بدنش جلوگیری می‌کند.

• رابطه عطسه با صبر:

در موقع انجام کاری یا رفتن به جایی اگر کسی عطسه کند آیا باید صبر کرد؟!

در بین عوام الناس مرسوم است که وقتی عطسه می کنند ، می گویند صبر آمد ، کاری را که در پی انجام آن بودند ترک می کنند یا  حداقل به تأخیر می اندازند یا کفش‌های خود را لنگه‌ به لنگه می‌پوشند یا در کفش‌های خود نمک می‌ریزند!  ، آیا چنین عملی مبنای شرعی دارد ؟

 توضیح آنکه خیر ، این عقیده یکی از خرافات رایج و بی اصل و اساس است و هیچگونه وجه شرعی ندارد ، لذا ارتباطی بین صبر و عطسه نیست بلکه عطسه یک مکانیسم دفاعی و طبیعی بدن است و نه تنها بد نیست بلکه فواید زیادی هم دارد بلکه در روایات آمده که عطسه نشانه راحتی و سلامتی بدن است ، پیامبر (ص) فرمود: «العطاس للمریض دلیل علی العافیة و راحة البدن» بحار، ج ۷۶، ص ۵۲عطسه کردن بیمار ، نشانه عافیت و سلامتی اوست و برای دستگاه های بدن نافع و مایه آرامش است . و مطابق روایات دیگر، عطسه کردن علامت آن است که انسان تا سه روز یا هفت روز از مرگ در امان است اصول کافى جلد ۴ ، صفحه ۴۷۷، از رسول خدا صلی الله علیه و آلهروایت شده که عطسه برای تمام بدن نافع است ، و هر گاه از سه بار بیشتر (پی در پی)شود نشانه بیماری است .